Auteursarchief: Dennis Koopman
Carpe diem
Toen ik lang geleden een boek schreef waar Engelen een hoofdrol in speelden, vroeg ik me af wat voor invloed hun onsterfelijkheid had op hun doen en laten. Waarin zouden ze het meest verschillen van mensen? Ten eerste was er ‘natuurlijk’ het feit dat Engelen aan God gehoorzamen, als soldaten bevelen van hun bevelhebber opvolgen en zo in tegenstelling tot al die stervelingen een heel duidelijke invulling van hun bestaan hebben. Door deze ‘onmogelijkheid’ om de vrije wil te volgen, in combinatie met hun oneindigheid, besefte ik dat het onwaarschijnlijk was dat ze hele sterke emoties hadden, maar de belangrijkste waar het aan zou ontbreken was ongetwijfeld: passie. Wij mensen kunnen ergens vol overgave voor gaan, wij moeten dat doen, want vroeg of laat is het daar te laat voor. Onze houdbaarheidsdatum is beperkt, maar bij de meesten van ons voor onbepaalde tijd.
Vandaar het ‘memento mori’, het ‘carpe diem’, het ‘seize the day’ het ‘live like there’s no tomorrow.’ We willen iets bereikt hebben in dit leven als we de pijp uitgaan: rijkdom, een bedrijf, kennisoverdracht, een verzameling aan wijsheid, medailles, een vermelding van je prestaties in het Guiness book of Records. Of iets achtergelaten hebben: herinneringen, kinderen, verhalen, liedjes. Zolang er iets van ons voortleeft, zijn we toch nog een beetje onsterfelijk geworden. We stellen onszelf doelen, we scheppen verwachtingen, we geven invulling en zin aan ons leven. Een dag die zichzelf heeft ingevuld, zonder dat je daar zelf aan hebt bijgedragen, is een weggegooide dag.
Dat heeft ook een schaduwkant: niet bereiken wat je wil, of jezelf géén doelen stellen, geen betekenis of zingeving toekennen aan de tijd die je doorbrengt, de oningevulde, lege dagen, weken, jaren soms misschien wel, die bezorgen ons een knagend schuldgevoel. Naar iets reiken en dan misgrijpen, dat kan deprimerend zijn. Zeker als je je daarop gaat focussen. Zelf overvalt me soms het gevoel van alle knuffels, strelingen, zoenen, vrijpartijen die ik nog in te halen heb als ik naar stelletjes om me heen kijk. Je daarop blind staren, kan je de gelukkige momenten uit het oog laten verliezen. Maar misschien kan ik er dan des te meer van genieten als ik wél weer een relatie heb; tellen en vergelijken heeft geen enkele zin, wekt alleen maar afgunst en jaloezie op. Een kort leven is niet per se meer of minder waard dan een lang leven; het gaat erom wat je ermee doet, hoe je ze beleeft, of je dagen nu geteld zijn of niet. Leven is geen spelletje met scores, en wie er het eerst de eindstreep haalt, heeft meestal niet gewonnen. Een competitie in geluk kent alleen maar verliezers. Wanneer is een leven nou eigenlijk werkelijk voltooid?
Het plukken van de dag kan je natuurlijk heel letterlijk nemen: heel actief elke dag ten volste benutten, en dus alles aanpakken wat de dag je aanreikt, vol enthousiasme en passie. Zoveel mogelijk ervaringen verzamelen. Maar er zijn genoeg zaken die je niet binnen ’24 uur’ kan bereiken. De wereld kan je niet veranderen, daar kan je lang op wachten en misschien is het niet eens de moeite waard. Dan wordt de dag snel vol, met al die verplichtingen, en de Fear Of Missing Out wordt dan ook steeds groter, gestresst van alle activiteiten die je nog wil ondernemen. Je mist nu eenmaal meer dan je meemaakt, zei Martin Bril ooit al. Dan wordt het plukken van de dag een doel op zich: een dagtaak, waarbij je steeds het positieve zoekt en het negatieve zoveel mogelijk uit de weg gaat.. Is dat nog iets waar je dan een gelukkiger mens van wordt? Dan kun je beter ‘de week’ plukken, of ‘het leven’ zelf.
Maar de woorden van Horatius kun je ook figuurlijker benaderen: genieten, of misschien nog beter: de dag in handen nemen, de dag niet uit je vingers laten glippen. Jij bent de enige die jouw dag kan invullen. Zorg ervoor dat jij de dag in handen hebt, dat je niet wordt geleefd. Jij hebt macht over de dag, niet andersom. Dus niet afwachten, maar het initiatief nemen. En het besluit om iets NIET te doen, ligt ook in jouw handen, dat is ook het roer in handen nemen. Zo bekeken hoeft dat de ‘dag plukken’ ook niet altijd positief te zijn. Heel bewust je verdriet onder ogen zien, kan ook een vorm zijn van het plukken.
Hoe je de dag plukt? Plannen maken, maar openstaan voor het onverwachte. Genieten, ook als je zelf niet écht iets hebt bereikt, maar daar wél zelf voor gekozen hebt, genieten van saaie momenten, van hele kleine momenten, van je fouten. Uitstellen van wat ooit moet, maar ook wel morgen kan, en dan in plaats daarvan doen wat je wil, maar wat niet moet. Leven zonder schuldgevoel of spijt, zonder jaloezie of vergelijking. Hoe moeilijk dat soms ook is.
Vogel
Het probleem is dat je mijn hart niet hebt gebroken;
het stuitert alle kanten op bij elke glimp van jou
en botst steeds weer op de glazen muur
die jij met louter plotselinge woorden
tussen ons in getoverd hebt.
En zoals vogels die zomaar tegen ruiten vliegen
begrijpt het niet waar ik nog altijd het hoofd over breek:
Dat ons geluk zo kort heeft kunnen duren,
maar nog zo lang rondzingt in mijn dromen.
Jury
Geen streekdichter, wel een ‘veelbelovend’ Juryrapport:
Deze dichter heeft het in zich om verder door te groeien tot een waardig opvolger van de streekdichter. Een eigen stem waarbij opvalt dat rijm een zorgvuldig gekozen stijlmiddel is.
De jury wil deze dichter mee geven dat rijm een heel krachtig middel kan zijn in poëzie mits daarbij rekening wordt gehouden met een zekere vorm van muzikaliteit en metrum. Juist een rijmende stijl heeft hier veel baat bij en, wanneer hier te weinig aandacht voor is, kan dit de poëzie ontdoen van juist die poëtische kracht.
De onderwerpskeuze en de manier van benaderen verraadt een dichterlijke volwassenheid, die veelbelovend is.
Streekdichter?
Vanavond hoor ik of ik voor de komende twee jaar ben verkozen tot de nieuwe Westlandse Streekdichter bij het Westlands Boekengala. Zo ja, dan is hier morgen een e-book te vinden met enkele gedichten rondom het thema Natuur.
Maar komende zondag ben ik sowieso ofwel in de hoedanigheid van streekdichter ofwel als gewone dichter gratis te beluisteren in het Staelduinse bos. Van 11.00 tot 15.00 uur bent u welkom bij D’Ouwe koestal. Zitjes, koffie, thee en limonade staan klaar. Andere leden van Schrijvers tussen de kassen zullen ook voordragen waaronder:
• Joop Alleblas ( Poëzie)
• Gé Ansems ( Poëzie)
• Susanne van den Beukel (Proza)
• Nelleke Vollebregt ( Poëzie & Proza)
• Marijke van Geest ( Poëzie)
• Marien van den Berg ( Poëzie)
• José Van Winden (Proza)
De liefde volgt haar eigen weg
Er is een plekje in elk hart
waar je aan kracht en warmte wint,
want daar herstelt al wat ooit brak
tot liefde weer als nieuw begint.
Voorzichtig zei ik het hardop.
Je antwoord was geheel oprecht.
Maar misschien zei ik wel te veel;
mijn zwijgen blijft een groot gevecht.
Als liefde écht is als een roos
ben ik alleen nog maar geprikt.
De liefde volgt haar eigen weg;
als jij vertrekt, dan heb ik pech.
Maar als mijn zwijgen jou verwart,
zou dat mijn grootste zonde zijn.
Dus geef ik heel mijn hart aan jou,
of dat nu vreugde geeft of smart.
En daarom zijn mijn ogen dicht;
ik heb dit vaak genoeg gezien.
De liefde volgt haar eigen weg,
weet wat ik in jouw handen leg.
Als ik het voor het zeggen had,
zouden wij samen zijn voortaan,
maar de beslissing ligt bij jou.
Dus neem het mee of breek het gauw.
De liefde volgt haar eigen weg
en dat is alles wat ik zeg.
Hertaling van: And so it goes van Billy Joel
In every heart there is a room
/ a sanctuary safe and strong
/
to heal the wounds from lovers past /
until a new one comes along
I spoke to you in cautious tones
/ you answered me with no pretense
/
and still I feel I said too much
/ my silence is my self defense
And every time I’ve held a rose /
it seems I only felt the thorns
/
and so it goes, and so it goes /
and so will you soon I suppose
But if my silence made you leave /
then that would be my worst mistake
/
so I will share this room with you
/ and you can have this heart to break
And this is why my eyes are closed
/ it’s just as well for all I’ve seen
/
and so it goes, and so it goes, /
and you’re the only one who knows
So I will choose to be with you
/ that’s if the choice were mine to make /
but you can make decisions too
/ and you can have this heart to break
And so it goes, and so it goes, / and you’re the only one who knows.
Schijnwereld
tegenwoordig is theater de schijnwereld
te zien op al die gestroomlijnde schermen
zonder enige opleiding zijn wij allemaal acteurs
met een rotsvast geloof in de maakbaarheid van succes
en dat het perfecte plaatje inderdaad bestaat
omdat we vol hoogmoed zijn opgevoed
het groots en meeslepend doen alsof
het geveinsde geluk dat je gelijk kan liken
leidt uiteindelijk tot de naïviteit
dat het spiegelbeelden moeten zijn,
na te streven, door iedereen gedeelde geboden
terwijl steeds meer grijze haren worden achtergelaten
op het rode pluche met zicht op een werkelijk gespeelde wereld
waar het falen centraal staat, al onze gebreken
waar duidelijk wordt dat we niet sterk als staal zijn
maar week als golfplaten in een krottenwijk tijdens een orkaan
net zo breekbaar en nutteloos als gebruikte lucifers
écht theater bejubelt kwetsbaarheid
omdat dat ondanks alles bescherming biedt
terwijl het ons gevoel van veiligheid
tegelijkertijd verziekt en geneest
meer hoeft theater niet te zijn
meer is fictie nooit zo nodig geweest
laat het je verleiden
om te twijfelen
en laat het barsten
in je spiegelbeelden slaan
Toon
Vier maten koffie,
vier maten thee,
vier maten zonlicht,
vier maten zee,
vier maten wandeling
en vier maten ‘wow’,
dat is m’n liedje voor jou